Hacı Arif Bey

Hacı Arif Bey, (d. 1831 (1247), İstanbul - ö. 28 Haziran 1885 (4 Ramazan 1301), Türk güftekâr, bestekâr, hanende.

19. yüzyılın en önemli Klasik Türk müziği bestekârlarından biri olup, "Kürdîlihicazkâr" makamını ve "Müsemmen" usûlünü terkip etmiştir.

Eyüp Şeri'ye Mahkemesi Başkâtibi Bekir Efendi'nin oğlu olan Hacı Arif Bey, ilköğrenimi sırasında sesiyle dikkati çekti. Zekâi Dede Efendi ile besteci Eyyubî Mehmed Bey'den ders alan ve küçük yaşlarda Müzika-i Hümâyûn'u bitiren Hacı Arif Bey, sarayda uzun yıllar görev yaptı.

Bine yakın eser bestelediği söylense de sadece 337 bestesi notalarıyla günümüze kalmıştır. Bunun 327'si şarkı, 10'u öteki formlardaki eserlerdir. Bu 10 eserin de altısı ilahi, biri tevşih, biri durak, biri beste, biri de yürük semaidir.

Vefatından bir yıl kadar önce kalp hastalığına yakalandı. Kürdîlihicazkâr makamındaki, “Gurûb etti güneş dünyâ karardı” mısraı ile başlayan şarkısını besteledikten kısa bir süre sonra 28 Haziran 1885 tarihinde Müzıka-i Hümâyun'daki odasında vefat etti ve Beşiktaş'ta Yahyâ Efendi Dergâhı'nın hazîresine defnedildi. 

Rauf Yektâ Bey ise onun Kuruçeşme'de bir arkadaşının yalısında vefat ettiğini kaydeder. Ârif Bey'in ne zaman hacca gittiğine dair bir kayda rastlanmamıştır. İbnülemin Mahmud Kemal bestekârın seyyid olduğunu ileri sürer.

Eserleri

• Nihavend Şarkı - Vücud İkliminin Sultanı Sensin
• Kürdîlihicazkâr Şarkı - Gurûb etti güneş dünyâ karardı
• Segah Şarkı - Olmaz ilaç sine-i sâd-pâreme
• Karcığar Şarkı - Bir yâreli kuş çırpınıyor sanki telinde

NOTLAR :

Şeriyye mahkemesi nedir?
Şeriye mahkemeleri, Müslüman ve gayrimüslim ayrımı yapmaksızın bütün vatandaşlara açık olduğu gibi uyuşmazlıkların türü bakımından da ayrım yapmaksızın her türlü davayı görebilmiştir. Şeriye mahkemelerinde, hakim sıfatıyla kadılar görev yapmışlardır. İslâm hukuku, kadıya toplumsal hayatta geniş bir yer tanımaktadır.

Şer-i mahkemelerin başkanlığını kim yapar?
Kadı, Osmanlı Devleti'nde kaza adı verilen yerleşim yerlerine belli bir süre için merkezi yönetim tarafından atamış, görev bölgesindeki şer'i ve idari yargıdan tek başına sorumlu olan ayrıca mülki idare amiri, yerel yönetici ve emniyet müdürlüğü görevlerini yerine getiren bir kamu görevlisidir.