Kayıtlar

2025 tarihine ait yayınlar gösteriliyor

Albert Einstein

Resim
Albert Einstein, Nobel Fizik Ödülü sonrası, 1921  Albert Einstein (1879-1955)   “İnsan aklın sınırlarını zorlamadıkça hiçbir şeye ulaşamaz.”   Ünlü fizikçi Albert Einstein 14 Mart 1879 ’da Almanya ’nın Ulm kentinde doğdu. Zürich Politeknik Enstitüsü ’nün ardından 1909 yılında profesör olan Einstein, yaşamı boyunca bilim alanında önemli gelişmelere imza attı.  Mekanik fizikten, Kuantum fiziğine geçişin öncüsü olmasının yanı sıra, KütleEnerji Eşitliği (E=mc2) başta olmak üzere fiziğin farklı kapılarını aralayacak önemli teoriler sundu bilim dünyasına.  1955 ’te ABD ’de ölümüne dek çalışmaya ve bu alanda konferanslar vermeye devam etti. İnsancıl kişiliğinin yanı sıra dağınık saçlı görüntüsü ve konferanslarına terlikle katılma sadeliği ile gittiği yerlerde herkesin sevgisini kazanırdı.  Yine bu konferanslarından birine katılmak için yola çıktığında şoförü: “ Efendim sizinle çok konferansa gittik ve ben tüm bunları arka sıralardan dinledim, bu yüzden sizin ...

Zeyneddin Karaca Bey

Zeyneddin Karaca Bey (y. 1279 – 11 Aralık 1353, Kahire), 1337 ile 1353 yılları arasında, Anadolu ve kuzey Suriye'de hüküm süren Dulkadiroğulları beyliğini kuran bir Türkmen beyidir. Yükselişinden önce, Karaca, Mısır'ın kuzey sınırının yönetimi üzerinde başka bir yerel Türkmen beyi olan Taraklı Halil ile rekabet etti.  Memlük Sultanı I. Muhammed tarafından tanınmasıyla, Memlüklerin Anadolu sınırındaki bir vasal devletin hükümranı oldu. Hükümdarlığı sırasında, daha da hırslı hale gelen Karaca, genişleyen etkisine karşı olan bazı Memlük valileriyle çatıştı. Karaca, Memlükler içindeki siyasi karışıklıklardan faydalanarak 1348'de bağımsızlığını ilan etti. Ancak bu, onun hapse atılmasına ve ardından 1353'te idam edilmesine yol açtı. İlk yılları 13. yüzyıl boyunca, güney Anadolu'daki Maraş bölgesi, Kilikya Ermeni Krallığı tarafından yönetildi. Bölge, 1298'de Mısır Memlûk Devleti'nin hâkimiyetine girdi. Karaca, Memlükler tarafından bölgenin bir kısmını yönetme hakkı...

Mehmed Reşad (1909 – 1918)

Resim
35 - Mehmed Reşad (1909 – 1918) Sultan Mehmed Reşad 2 Kasım 1844 tarihinde İstanbul’da doğdu. Babası Sultan Abdülmecid, annesi Gülcemal Kadın Efendi’dir. Annesi Çerkezdir. Çocukluğu, padişah olan babasının yanında geçti. Eğitim ve öğrenimine gereken önem gösterildi. Sultan Mehmed Reşad, amcası Sultan Abdülaziz zamanında rahat bir şehzadelik yapmasına rağmen ağabeyi Sultan İkinci Abdülhamid zamanında sarayda hapis hayatı yaşadı. Veliaht olduğu için devamlı kontrol altında tutuluyordu. Sultan Mehmed Reşad günlerini haremde geçirir, şiir ve kitap okurdu. Sultan Beşinci Mehmed Reşad, İttihat ve Terakki partisinin desteğiyle tahta çıktığında 65 yaşındaydı. Sultan İkinci Abdülhamid’in padişahlığı sırasında devlet işleriyle yeterince ilgilenmemişti. Padişahlığı sırasında yönetim daha çok İttihat ve Terakki partisinin ileri gelenlerinden Enver Paşa, Talat Paşa ve Cemal Paşa’nın eline geçmişti.

II. Abdülhamid (1876 – 1909)

Resim
34 - II. Abdülhamid (1876 – 1909) Sultan İkinci Abdülhamid, 21 Eylül 1842 tarihinde İstanbul’da doğdu. Babası Sultan Abdülmecid, annesi Tir-i Müjgan Kadın Efendi’dir. Annesi Çerkezdir. Sultan İkinci Abdülhamid çok küçük yaşta iken annesini kaybettiği için öksüz büyüdü ve onu üvey annesi Piristu Kadın yetiştirdi. Çocukluğunda çok zayıf bir bünyeye sahip olan Sultan İkinci Abdülhamid sık sık hasta olurdu. Babasının padişahlığı sırasında bu durumu yüzünden özel ilgi gördü. Çok hoşgörülü bir ortamda büyüdü. Kültür derslerinin yanında musiki dersleri aldı ve piyano çalmayı öğrendi. Bekârlığı sırasında çok serbest bir hayat yaşayan Sultan İkinci Abdülhamid, evlendikten sonra tüm boş zamanını ailesiyle, çocuklarıyla geçirmeye başladı. Sultan İkinci Abdülhamid, yıkılmak üzere olan Osmanlı Devleti’ni uyguladığı politikalarla 33 yıl ayakta tutmayı başarmış bir padişahtır. Hayırsever ve cömert bir insan olan Sultan İkinci Abdülhamid, sıradan bir vatandaş gibi yaşardı. Yunan seferi sırasında, kend...

I. Murad (1359 – 1389)

Resim
3 - I. Murad (1359 – 1389) Sultan Birinci Murad, 1326’da, Bursa’da doğdu. Babası Orhan Gazi, annesi Bizans tekfurlarından Yar Hisar Tekfuru’nun kızı olan Nilüfer Hatun’dur (Holofira). Sultan Birinci Murad, uzun boylu, değirmi yüzlü ve iri burunluydu. Kalın ve adaleli bir vücuda sahipti. Başına mevlevî sikkesi üzerine destar sarılı bir başlık giyerdi. Çok sade giyinir ve kırmızı zeminli beyaz elbiseden hoşlanırdı. İlk eğitimini, annesi Nilüfer Hatun’dan aldı. Daha sonra tahsilini tamamlamak için Bursa’ya gitti. Buradaki Medreselerde ilim ve sanat adamları ile beraber çalıştı. Sultan Birinci Murad, gayet nazik, sevimli ve çok halim selim bir insandı. Âlim ve sanatkârlara hürmet gösterir, fakirlere ve kimsesizlere şefkatli davranırdı. Dahî bir asker ve devlet adamıydı. “Derviş Gazilerin, Şeyhlerinin, Kralı Murad Gazi” diye anılan Sultan Birinci Murad, bütün hayatı boyunca plânlı ve programlı hareket etti. Sultan Birinci Murad, Bizans Kilisesi’ne göre bir kâfir ve İsa düşmanı olarak görüls...

I. Bayezid – Yıldırım Bayezid (1389 – 1402)

Resim
4 - I. Bayezid – Yıldırım Bayezid (1389 – 1402) Yıldırım Bayezid 1360 yılında Edirne’de doğdu. Babası Murad Hüdavendigâr, annesi Gülçiçek Hatun’dur. Yıldırım Bayezid yuvarlak yüzlü, beyaz tenli, koç burunlu, elâ gözlü, kumral saçlı, sık sakallı ve geniş omuzluydu. Girdiği savaşlarda gösterdiği cesaretten ve hızlı hareket etmesinden dolayı ona ‘Yıldırım’ lakabı takılmıştı. Çocukluğunu Bursa Sarayı’nda kardeşleriyle birlikte geçirdi. İyi bir eğitim gördü. Devrin en büyük âlimlerinden dersler aldı. Gençliğinde Kütahya sancağında valilik yaptı. Sultan Murad Hüdavendigâr’ın vasiyeti gereği 1389 yılında padişahlığa getirildi. Tahta çıktığında 29 yaşındaydı. Sırbistan’ın başında, Kosova Savaşında ölen Kral Lazar’ın oğlu Stefan Lazareviç vardı. Barış antlaşması için geldiği Edirne’de kız kardeşi Maria’yı Bayezid’e verdi. Bu evlenme sayesinde Osmanlı-Sırp dostluğu kuruldu. Yıldırım Bayezid, Timur’la yaptığı Ankara Savaşı’nda yenildi ve esir düştü. 13 yıl süren saltanatı sonunda esaretinin başla...

I. Mehmed (1413 – 1421)

Resim
5 - I. Mehmed (1413 – 1421) Sultan Çelebi Mehmed , 1389 yılında Edirne’de doğdu. Babası Yıldırım Bayezid, annesi de Germiyanoğulları’ndan Devlet Hatun’dur. Orta boylu, yuvarlak yüzlü, beyaz tenli, kırmızı yanaklı ve geniş göğüslüydü. Kuvvetli bir vücuda sahipti. Gayet hareketli ve cesurdu. Güreş yapar ve çok kuvvetli yay kirişlerini bile çekebilirdi. Padişahlığı süresince bizzat yirmi dört savaşa katılan Çelebi Mehmed, bu savaşlarda kırka yakın yara aldı. Başında kullanmış olduğu sarık, altın işlemeli kavuğu ile gayet güzel görünürdü. İçi kürklü ve yakası dik olan bir kaftan giyinirdi. Sultan Çelebi Mehmed Müslümanlara karşı göstermiş olduğu adaleti, aynı zamanda Hristiyan topluluklara karşı da gösterdi. İyi bir idareci ve politikacıydı. Tahsilini Bursa Sarayı’nda tamamladı. Daha sonra babası tarafından Amasya sancak beyliğine tayin edildi ve bu sırada devlet işlerini öğrendi. Fetret Devri’nden sonra Anadolu’daki beylikleri tekrar bir araya toplamayı başaran Sultan Çelebi Mehmed’e Osma...

II. Murad (1421 – 1451)

Resim
6 - II. Murad (1421 – 1451) Sultan İkinci Murad 1402 yılında doğdu. Babası Çelebi Mehmed, annesi Dulkadiroğulları’ndan Süli Bey’in kızı Emine Hatun’dur. Uzun boylu, beyaz tenli, doğan burunlu ve güzel yüzlü bir Padişahtı. Çok güzel konuşurdu. Kendisinin en büyük mutluluğu, Fatih Sultan Mehmed gibi eşine az rastlanacak bir insanın Babası olmaktı. Sultan İkinci Murad, sakin ve huzurlu bir hayat yaşamayı arzu eden, fakat gerektiği takdirde çok hareketli, cesur ve hiçbir şeyden yılmayan bir kişiliğe sahipti. Avrupalılar, Onun, istediği takdirde bütün Avrupa’yı fethedebilecek bir kimse olduğunu kabul etmişlerdir. Otuz yıllık saltanatı süresince, ülkesini çok büyük bir şan ve şerefle idare ederek, emri altında bulunan herkesin sevgisini kazandı. Dindar, âdil ve lütufkâr bir padişahtı. Çocukluğu Amasya’da geçen Sultan İkinci Murad, tahta çıktığında on dokuz yaşındaydı. Erkek çocukları: Fatih Sultan Mehmed, Ahmed, Alâeddin, Orhan, Hasan, Ahmed Kız çocukları: Şehzade ve Fatma Hatun.

Fatih Sultan Mehmed (1451 – 1481)

Resim
7 - Fatih Sultan Mehmed (1451 – 1481) Fatih Sultan Mehmed, 29 Mart 1432’de, Edirne’de doğdu. Babası Sultan İkinci Murad, annesi Humâ Hatun’dur. Fatih Sultan Mehmed, uzun boylu, dolgun yanaklı, kıvrık burunlu, adaleli ve kuvvetli bir yapıya sahipti. Devrinin en büyük âlimlerinden çok iyi eğitim görmüştü; yedi yabancı dil bildiği söylenir. Âlim, şâir ve sanatkârları sık sık toplar ve onlarla sohbet etmekten çok hoşlanırdı. İlginç ve bilinmedik konular hakkında makaleler yazdırır ve bunları incelerdi. Hocalığını da yapmış olan Akşemseddin, Fatih Sultan Mehmed’in en çok değer verdigi âlimlerden biridir. Fatih Sultan Mehmed, gayet soğukkanlı ve cesurdu. Eşsiz bir komutan ve idareciydi. Yapacağı işlerle ilgili olarak en yakınlarına bile hiçbir şey söylemezdi. Fatih Sultan Mehmed, okumayı çok severdi. Farsça ve Arapça’ya çevrilmiş olan felsefî eserler okurdu. 1466 yılında Batlamyos Haritası’nı yeniden tercüme ettirip, haritadaki adları Arap harfleriyle yazdırdı. Bilimsel sorunlarda, hangi din...

II. Bayezid (1481 – 1512)

Resim
8 - II. Bayezid (1481 – 1512) Sultan İkinci Bayezid, 3 Aralık 1448’de, Dimetoka’da doğdu. Babası Fatih Sultan Mehmed, annesi Mükrime Hatun adında bir Türk kızıdır. Uzun boylu, geniş göğüslü ve kuvvetli bir vücuda sahipti. Yüzü yuvarlak ve gözleri elâydı. Cesur ve atılgandı. Aynı zamanda çok hâlim-selim, dindar, hoşgörülü bir padişahtı. Babası Fatih Sultan Mehmed ilme ilgi duyduğu için, oğlu Şehzade Bayezid’e iyi bir eğitim verdi. Ona devrin en meşhur âlimlerinden ders okutturdu, bütün İslâm ilimlerini en iyi şekilde öğrenmesini sağladı. Sultan İkinci Bayezid, yedi yaşında iken, Hadim Ali Paşa nezaretinde Amasya valiliğine tayin edildi. Amasya, Selçuklular devrinden beri önemli bir ilim ve kültür merkeziydi. Padişah olacak şehzadelerin yetişmesi için, bu vilayette bütün imkânlar vardı. Sultan İkinci Bayezid, dindar bir kimse olduğu için kendisine Bayezid-i Velî denildi. Sultan İkinci Bayezid, şairleri saraya toplar, onlarla sohbet ederdi. Merhametli bir padişah olan Sultan İkinci Bayezi...

Yavuz Sultan Selim (1512 – 1520)

Resim
9 - Yavuz Sultan Selim (1512 – 1520) Yavuz Sultan Selim, 10 Ekim 1470’de doğdu. Babası Sultan İkinci Bayezid, annesi Gülbahar Hatun’dur. Gülbahar Hatun, Dulkadiroğulları Beyliği’ndendir. Yavuz Sultan Selim, uzun boylu, geniş omuzlu, kalın kemikli, Omuzlarının arası geniş, yuvarlak başlı, kırmızı yüzlü, uzun bıyıklı ve yiğit bir padişahtı. Sert tabiatlı ve cesurdu. İyi bir eğitim gördü. Babası Sultan İkinci Bayezid, padişah olduktan sonra, askeri sevk ve devlet idareciliğini öğrenmesi için, Şehzade Selim’i Trabzon Sancağına vali olarak tayin etti. Şehzade Selim, Trabzon’da devlet işlerinin yanında, ilimle uğraşır ve büyük âlim Mevlâna Abdülhalim Efendi’nin derslerini takip ederdi. Trabzon’u çok güzel idare eden Şehzade Selim bu arada komşu devletlerle de ilgilendi. Valiliği sırasında Trabzon halkını rahat bırakmayan Gürcüler üzerine üç sefer yaptı. En önemlisi olan Kütayis Seferinde Kars, Erzurum ve Artvin illeri ile birçok yeri fethederek Osmanlı topraklarına kattı (1508). Buralarda ya...

II. Selim (1566 – 1574)

Resim
11 - II. Selim (1566 – 1574) Sultan İkinci Selim, 28 Mayıs 1524’de, İstanbul’da doğdu. Babası Kanûnî Sultan Süleyman, annesi Hürrem Sultan’dır. Hürrem Sultan, Slav kökenlidir. Sultan İkinci Selim, orta boylu, açık alınlı, mavi gözlü, ince kaslı ve sarışındı. Şehzadeliğinde mükemmel bir tahsil ve terbiye ile yetiştirildi. Devlet idaresini iyice öğrenmek için de Anadolu’nun çeşitli yerlerinde sancakbeyliği yaptı. Bu sırada tahsiline devam ederek, ilim ve tecrübesini arttırdı. Sarı Selim olarak da anılan İkinci Selim, Kütahya sancakbeyi iken babası Cihan Padişahı Kanûnî Sultan Süleyman’ın ölüm haberi üzerine İstanbul’a gelerek 30 Eylül 1566 günü kırk iki yaşında tahta geçti. Sarı Selim, daha önceki Osmanlı sultanlarına göre silik ve zayıf bir hükümdar olarak tanınır. Babasının saltanatı sırasında diğer kardeşleri Şehzade Bayezid ve Şehzade Mustafa’nın bertaraf edilmesiyle kolayca tahta geçen Sultan İkinci Selim, adını aldığı dedesi Yavuz Sultan Selim ve Babası Kanûnî’ye göre oldukça silik...

III. Murad (1574 – 1595)

Resim
12 - III. Murad (1574 – 1595) Sultan Üçüncü Murad, 4 Temmuz 1546 günü, Manisa’nın Bozdağ Yaylası’nda dünyaya geldi. Babası, Sultan İkinci Selim, annesi Afife Nur Banu Sultan’dır. Annesi Venedikli’dir. Sultan Üçüncü Murad orta boylu, değirmi yüzlü, kumral sakallı, elâ gözlü ve beyaz tenli bir padişahtı. Çok cömertti ve insanlara yardım etmeyi çok severdi. Merhametli bir kişiliğe sahip olan Sultan Üçüncü Murad, Arapça ve Farsça’yı çok iyi derecede öğrenmişti. Babasının 1558 yılında, Manisa sancak beyliğinden Karaman valiliğine tayin edilmesi üzerine, dedesi Kanûnî Sultan Süleyman tarafından Alaşehir sancak beyliğine tayin edildi. Babası Sultan İkinci Selim, padişah olduktan sonra da tekrar Manisa sancak beyliğine atandı. Şehzadeliği sırasında bulunduğu Manisa’da devrin en değerli ulemâsından dersler aldı. Osmanlı Padişahları içinde en âlim padişahlardan birisidir. Babası Sultan İkinci Selim’in vefatı üzerine Manisa’dan İstanbul’a gelerek, 22 Aralık 1574 tarihinde tahta geçti. Ancak o da ...

I. Ahmed (1603 – 1617)

Resim
14 - I. Ahmed (1603 – 1617) Sultan Birinci Ahmed, 18 Nisan 1590 günü, Manisa’da doğdu. Babası Sultan Üçüncü Mehmed, annesi Handan Sultan’dır. İyi bir tahsil gördü. Arapça ve Farsça’yı mükemmel derecede öğrenmişti. Ok atmak, kılıç kullanmak, ata binmek gibi savaş ve askerlik alanlarında çok usta olan Sultan Birinci Ahmed, ava ve cirit oyununa çok düşkündü. Çok sade giyinirdi. Babası Sultan Üçüncü Mehmed’in vefati üzerine 21 Aralık 1603’te, Eyüb Sultan’da kılıç kuşanarak tahta geçti. Sultan Birinci Ahmed, Kanûnî Sultan Süleyman’dan sonraki padişahlar içinde devlet işleriyle yoğun şekilde uğraşan ilk padişahtı. Çocuk denecek yaşlarda bile mükemmel kararlar alırdı. Daima ilim ve irfan sahibi büyük kişilerle birlikte olur ve onlara akıl danışırdı. Sultan Birinci Ahmed’in hayatında on dört sayısının önemli bir yeri vardır. Çünkü, on dört yaşında Padişah olmuş, on dört yıl saltanat sürmüş ve Osmanlı padişahlarının on dördüncüsüdür. Dindar bir padişah olan Sultan Birinci Ahmed’in Hz.Muhammed’e...

I. Mustafa (1617 – 1618 / 1622 – 1623)

Resim
15 - I. Mustafa (1617 – 1618 / 1622 – 1623) Sultan Birinci Mustafa, 1592 yılında, Manisa’da doğdu. Babası Sultan Üçüncü Mehmed, annesi Handan Sultan’dır. Sultan Birinci Mustafa güzel yüzlü, seyrek sakallı, sarı benizli ve iri gözlü bir padişahtı. İki defa padişahlık yaptı. Sinirli bir yapıya sahipti. Sultan Birinci Mustafa, ağabeyi Sultan Birinci Ahmed’in padişahlığı süresince, on dört yıl sarayın bir odasında hapis hayatı yaşadı. O devirde bu gerekli görülüyordu. Aksi halde şehzadeler devlet yönetimine karışıyor, hatta padişahı devirmek için harekete bile geçebiliyor ve devlet birliği tehlikeye düşüyordu. Buna meydan vermemek için şehzadeler “izale” olunur veya bir odaya kapatılırdı.  Sultan Birinci Ahmed, tahta geçtiğinde kardeşini öldürtmemiş, ancak sarayda mahpus tutmuştur. Kafes hayatı denilen bu süre sonunda Sultan Birinci Mustafa, Osmanlı hanedanının en büyük erkek evlâdı olması dolayısıyla tahta çıkarılmış fakat kısa sürede dengesiz hareketleri görüldüğünden ulemâ, asker ve...

Genç Osman (1618 – 1622)

Resim
16 - Genç Osman (1618 – 1622) Sultan Genç Osman, 3 Kasım 1604 tarihinde, İstanbul’da dünyaya geldi. Babası Birinci Ahmed, annesi Mahfirûz Haseki Sultan’dır. Mahfirûz Haseki Sultan aslen Rum’du. Sultan Genç Osman, on dört yaşında iken, amcası Sultan Birinci Mustafa’nın tahttan indirilmesi üzerine Osmanlı tahtına oturdu. Annesi onun yetişmesi için çok titiz davrandı. Sultan Genç Osman, iyi bir terbiye ve tahsil gördü. Arapça, Farsça, Latince, Yunanca ve İtalyanca gibi doğu ve batı dillerini klasiklerinden tercüme yapabilecek kadar güzel öğrendi. Çok güzel bir yüzü olan Genç Osman; zeki, enerjik, atılgan, cesur ve gözü pek biriydi. Sultan Genç Osman, on dört yaşında iken, amcası Sultan Birinci Mustafa’nın tahttan indirilmesi üzerine Osmanlı tahtına oturdu. Sultan Genç Osman, Fatih Sultan Mehmed devrine kadar süren geleneğe uyup saray dışından, Şeyhülislam Es‘ad Efendi’nin ve Pertev Paşa’nın kızları ile evlendi. Yavuz Sultan Selim devrinden itibaren şehzade ve padişahlar saray dışından evl...

IV. Murad (1623 – 1640)

Resim
 17 - IV. Murad (1623 – 1640) Sultan Dördüncü Murad, 26 Temmuz 1612 tarihinde, İstanbul’da doğdu. Babası Sultan Birinci Ahmed, annesi Mahpeyker Kösem Sultan’dır. Sultan Dördüncü Murad, uzun boylu, iri cüsseli, yuvarlak yüzlü ve heybetli bir padişahtı. Osmanlı Sultanlarının en kudretlilerinden biri olarak tarihe geçti. Son derece zeki, gözü pek, cesur, kuvvetli ve enerjik bir insandı. Sultan Dördüncü Murad, çok iyi cirit ve ok atardı. Bu gücünü katıldığı savaşlarda da gösterdi. Din büyüklerine hürmet eder Şeyhülislâm Yahya Efendi’ye “Baba” diye hitap ederdi. İçki ve tütünü yasakladı. Gece sokağa çıkma yasağı koydu. Arapça’yı ve Batı dillerini çok iyi bilirdi. İlmi ve ilim adamlarını çok sever, fırsat buldukça ilim meclislerine gider, onları yeni çalışmalar yapmaları için teşvik ederdi. Sultan Dördüncü Murad döneminin önemli olaylarından biri de Hezarfen Ahmed Çelebi’nin kanat takarak, Galata Kulesi’nden Üsküdar’a uçmasıydı. Sultan Dördüncü Murad, çevresinde olup bitenleri dikkatle t...

İbrahim Han (1640 – 1648)

Resim
 18 - İbrahim Han (1640 – 1648) Sultan Birinci İbrahim, 5 Kasım 1615 tarihinde, İstanbul’da doğdu. Babası Sultan Birinci Ahmed, annesi Mahpeyker Kösem Sultan’dır. Sultan Birinci İbrahim, uzun boylu, kuvvetli vücutlu ve kumral sakallıydı. Annesi onun yetiştirilmesi için çok gayret göstermişti. Ağabeyi Sultan Dördüncü Murad’ın âni vefatı, zaten ölüm düşünceleriyle harap olmuş Şehzade İbrahim’i çok sarstı ve padişah olduğuna inanmak bile istemedi.  Annesinin ve devlet erkânın ısrarlarından ve ağabeyi Sultan Dördüncü Murad’ın cenazesini gördükten sonra ağabeyinin vefatına kesin olarak inandı. Sadrazam Kara Mustafa Paşa, Taht Odası’na geçen Sultan Birinci İbrahim’in başına Hırka-i Saadet Dairesi’nden getirilen, Hz. Ömer’in Sarığı’nı yerleştirdi. Sultan Birinci İbrahim tahta oturdu ve ellerini açarak dua etti: “Elhamdülillah. Ya Rabbi! Benim gibi zaif bir kulunu bu makama lâyık gördün. Saltanat günlerimde milletimi hoş-hâl eyle ve birbirimizden hoşnûd eyle”. Sultan Birinci İbrahim, ...

IV. Mehmed (1648 – 1687)

Resim
  19 - IV. Mehmed (1648 – 1687) Sultan Dördüncü Mehmed, 2 Ocak 1642’de, İstanbul’da doğdu. Babası Sultan Birinci İbrahim, annesi Rus asıllı Turhan Hatice Sultan’dır. Sultan Dördüncü Mehmed, orta boylu, beyaz tenli ve yanık çehreliydi. Ata çok bindiği için vücudu öne eğikti. Annesi onu çok iyi yetiştirdi. İyi bir tahsil gördü. Babası Sultan İbrahim’in öldürülmesi üzerine 8 Ağustos 1648 günü, henüz yedi yaşında iken padişah oldu. Ava ve edebiyata çok meraklıydı. Ava olan merakı yüzünden tarihte “Avcı Mehmed” olarak anılır. İçkiyi yasaklayıp, içki imalâthanelerini kapattırdı. Sadrazamlığı, Köprülü ailesine vermekle çok isabetli bir karar aldı. Hayatının büyük bir kısmı saray entrikalarıyla geçti. İkinci Viyana bozgunundan sonra, ordunun ve devlet erkânının oy birliği ile, 8 Kasım 1687 günü tahttan indirildi. Bundan sonraki ömrü, saraydaki bir odada yanına konulan iki cariye ile tam bir hapis hayatı şeklinde sürdü. 6 Aralık 1693’de Edirne’de vefat etti. Cenazesi İstanbul’a gönderildi v...

II. Süleyman (1687 – 1691)

Resim
20 - II. Süleyman (1687 – 1691) Sultan İkinci Süleyman, 15 Nisan 1642’de, İstanbul’da doğdu. Babası Sultan Birinci İbrahim, annesi Saliha Dilaşub Sultan’dır. Orta boylu, kır sakallı, şişman ve halim selim bir padişahtı. Dindar, dürüst ve akıllı bir insan olan annesi Saliha Dilaşub Sultan tarafından titizlikle yetiştirildi. Oğluna, gerekli bilgileri bir yandan kendi veriyor, bir yandan da hocalar tutuyordu. Hayatının kırk yılını bir dairede hapis geçiren Sultan İkinci Süleyman cesur, dindar, vatansever, merhametli ve nazik bir insandı. Rüşvet ve sefahata son derece düşmandı. Padişah olduğu sırada askerî zorbaların ortalığı karıştırması üzerine onlarla mücadeleye girişti ve kısmen de olsa asayişi sağladı. Sultan İkinci Süleyman, dört yıl gibi kısa bir süre padişahlık yaptı. Bunun son iki yılını yatak hastası olarak geçirdi. Gün geçtikçe zayıflıyordu. 22 Haziran 1691 günü, Edirne’de vefat etti. Cenazesi İstanbul’a getirilerek Süleymaniye Camii yanında Kanûnî Sultan Süleyman Türbesine gömü...

III. Ahmed (1703 – 1730)

Resim
  24 - III. Ahmed (1703 – 1730) Sultan Üçüncü Ahmed, 30 Aralık 1673 günü doğdu. Babası Sultan Dördüncü Mehmed, annesi Emetullah Rabia Gülnuş Sultan’dır. Annesi Girit asıllıdır.  Sultan İkinci Mustafa’nın öz kardeşi olan Sultan Üçüncü Ahmed, uzun boylu, kara gözlü, doğan burunlu ve buğday tenli idi. Son derece zekî, hassas ve zarif bir insandı. İyi bir tahsil ve terbiye görmüş olan Sultan Üçüncü Ahmed ünlü hocalardan dersler almıştı. Sultan Üçüncü Ahmed, ağabeyi Sultan İkinci Mustafa’nın vefatı üzerine 22 Ağustos 1703 tarihinde otuz yaşında iken Edirne’de tahta geçti. Osmanlı Devleti açısından önemli bir yere sahip olan Lâle Devri boyunca padişahlık yapan Sultan Üçüncü Ahmed, hattat ve şâirdi. “Necib” mahlasıyla şiirler yazdı. Ayrıca musiki ile de yakından ilgileniyordu. Divan şairlerinden Urfalı Nabi Efendi’nin hem kendisini hem de şiirlerini çok severdi. Gençliği diğer Osmanlı şehzadelerine göre bir hayli serbest geçti. Şehzadelerin öldürülmesi geleneği kalktığından, rahat bi...

Hüma Hatun (II. Murat'ın eşi )

Resim
Hüma Hatun (ö. 1449, Bursa), Osmanlı padişahı II. Murat'ın eşi ve Fatih Sultan Mehmed’in annesi. Hakkındaki bilgiler çok sınırlıdır. Mezarı Bursa'dadır ve Hüma Hatun veya Hatuniye Kümbedi olarak bilinmektedir. Bu türbenin 1449 tarihli (hicri 853) kitabesinde isim belirtilmez ama yapının II. Mehmed (Fatih) tarafından annesi için yaptırıldığı yazılıdır. Bursa'daki bir mahkeme kaydında ise Fatih'in annesinin ismi Hüma Hatun olarak geçmektedir. Bazı Türk kaynakları Türk olduğunu iddia etse de, tarihçiler arasında Hristiyan bir köle kızı olduğu konusunda ittifak vardır. Türk tarihçi Halil İnalcık'a göreyse Fatih'in annesi cariye ve Hristiyandı. Babasının ismi bilinmemektedir. Yalnızca bir vakfiyede Hatun binti Abdullah, "Abdullah kızı" olarak geçer. Bu ibare, onun mühtedi (İslâmiyet’i sonradan kabul eden) olduğuna delildir. Zira, o dönemde mühtediler asıl babalarına değil, "bin Abdullah" veya "binti Abdullah" şeklinde, jenerik isim olara...

Sitt-i Mükrîme Hatun (II. Mehmet'in 3.Eşi)

Resim
Sitt-i Mükrîme Hatun (II. Mehmet'in 3.Eşi) Sitt-i Mükrîme Hatun (d. 1435, Elbistan - ö. Eylûl 1486, Edirne), II. Mehmet'in yedi eşinden üçüncüsüdür. Sitt-i Mükrime Hatûn Dulkadiroğulları Beyliği'nin altıncı hükümdarı olan Zülkadiroğlu Süleyman Bey'in kızıdır. 15 Aralık 1449 tarihinde Edirne'de Fatih Sultan Mehmed ile evlenmiştir. Valide Hâtun olamayacağı varsayımı ölüm tarihinin Hicrî 891 yerine hatalı olarak Hicrî 871 (Milâdî 1466) gösterilmesinden kaynaklanmaktadır. İşte bu nedenle oğlu II. Beyazid 22 Mayıs 1481 tarihinde tahta cülûs ettiğinde Sitti Mükrime Hâtun hâyatta idi. Kimi kaynaklara göre çocuksuzdur ve bu Fransız elçisinin mektuplarına konu olmuştur: "Sultanın üçüncü kadını olan Sitti Hatun kısır olduğundan diğer kadınları tarafından uğursuz olarak hor görülür". Vefâtı Necdet Sakaoğlu'nun bildirdiğine göre doğum tarihi kesin olarak bilinmeyen Sitt-i Şâh (Mükrime) Hâtun, 1486 yılının Eylûl ayında ölmüştür. Ancak 1483 yılında Camisinin kitabes...

Emine Gülbahar Hatun (Fatih Sultan Mehmed'in Eşi)

Resim
Emine Gülbahar Hatun, (Osmanlıca: امٖينه كل بهار خاتون) Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmed'in 1446'da Manisa'da evlendiği ilk eşi, Gevherhan Hatun'un ve II. Bayezid'in annesi. Doğum : Kostantinopolis veya Arnavutluk Ölüm : 1492 (56-57 yaşlarında) Konstantiniyye, Osmanlı İmparatorluğu (günümüzde İstanbul, Türkiye) Defin : Fatih Camii, İstanbul Eşi : II. Mehmed Çocukları: Gevherhan Hatun, II. Bayezid Dini : Sünni sonradan müslüman olmuştur.  O dönemde henüz Valide Sultan unvanı kullanılmaya başlamamıştı. Ancak Gül-Bahar Hatun'un saraydaki rolü; sonraki Valide Sultanlardan hiç farklı değildi. II. Bayezid'in öz annesi Dulkadiroğulları Beyinin kızı Sitti Mükrime Hatun ölünce II. Bayezid'e annelik yapmıştır.  Türbesinin kitabesindeki Leh aşiyan Sultan Mehmed zevcesi valide-i II. Bayezid Han, yazısı bunun en büyük kanıtıdır. II. Bayezid'ın tahta çıkmasyla Gül-Bahar Hatun Fatih Sultan Mehmed'in dul eşi ve II. Bayezid'in annesi olarak Valide Sultan...

Valide Sultan (III. Mehmed'in Hasekisi)

Valide Sultan (ö. 1623'ten sonra), I. Mustafa'ın validesi ve III. Mehmed'in hasekisi.  Gerçek adı bilinmemektedir. Hüküm süresi : 22 Kasım 1617 – 26 Şubat 1618 (İlk dönem) Önce gelen : Handan Sultan Sonra gelen : Mahfiruz Hatice Sultan Hüküm süresi : 10 Mayıs 1622 – 10 Eylül 1623 (İkinci dönem) Önce gelen : Mahfiruz Hatice Sultan Sonra gelen : Kösem Sultan Ölüm : 1623'ten sonra. Edirne, Osmanlı İmparatorluğu Eşi : III. Mehmed Çocukları : Şehzade Mahmud, I. Mustafa, Gevher Sultan Hanedan : Osmanlı Hanedanı Dini : İslam Kökeni ve gerçek adı hiçbir Osmanlı kaynağında geçmediğinden dolayı bilinmemektedir. İsminin Halime Sultan olduğu 1878 tarihli el yazması bir silsile mecmuasında geçmektedir ancak başka bir kaynakla teyit edilememektedir.  Bazı yazarlar Abaza asıllı olduğunu belirtmiştir. Nedeni bilinmemekle birlikte bazı kaynaklarda adı geçmediğinden dolayı kendisinden Fuldâne Sultan diye bahsedilmiştir. Yaşamı III. Mehmed'in Haseki Sultan'larından biridir. Hareme...

Ayşe Sıdıka Hanım

Ayşe Sıdıka Hanım (1872-1903) . Eğitimci, Türkiye'deki ilk modern eğitim bilimi kitabının yazarı.  Babası, Enderûn mektebinden Mustafa Numan Efendi 'dir.  1820 'lerde günümüzde Bulgaristan sınırlarında kalan Cuma-ı Bala kasabasında doğan Mustafa Numan Efendi, İstanbul 'a gelerek Arapça, Farsça dillerinde ve dini konularda uzmanlaşmış, bir Osmanlıca sözlük hazırlamış, 1893 'te Sultan II. Abdülhamit 'ten bir ilmiye rütbesi olan Haremeyn-i Muhteremeyn payesini almıştı. Ayşe Sıdıka Hanım, İslam terbiyesiyle batı kültürünü birleştiren bir yaşam felsefesine sahip babasının etkisi altında yetişmiş ve onun izinde yürümüştür. Ayşe Sıdıka Hanım, kız kardeşi Emine Behice Hanım ile birlikte Zapyon Rum Kız Lisesi’nde okumuştur. Küçük yaşta annelerini kaybetmeleri üzerine, dil öğrenmelerini ve batı kültürünü tanımalarını istediği için kızlarını çevrenin tepkisine rağmen bir Rum okuluna yatılı olarak gönderen babaları, evde de dini eğitim vermeye devam etmiştir. Zapyon Li...

Mihrengiz Kadınefendi (V. Mehmed'in II. Eşi)

Resim
Mihrengiz Kadınefendi  (ö. 12 Aralık 1938),  Osmanlı Sultanı V. Mehmed 'in ikinci eşidir. Doğum adı  Fatma  olan Mihrengiz'in, padişahın üçüncü kahyası olarak görev yapan  İbrahim Bey  adında bir erkek kardeşi de vardı. Mihrengiz, Mehmed ile şehzade iken ikinci eşi olarak evlendi.  Sultan II. Abdülhamid'in 1876 'da tahta çıkmasından sonra Mehmed, veliaht oldu, ardından veliahtın  Dolmabahçe Sarayı 'ndaki dairelerine yerleştiler.  2 Mart 1886 'da ilk çocuğu olan  Şehzade Ömer Hilmi 'yi dünyaya getirdi.  1887  veya  1888 'de, daha sonra bebeklik döneminde ölecek olan ikinci çocuğu kızı  Refia Sultan 'ı dünyaya getirdi.  27 Nisan 1909 'da Mehmed'in tahta çıkmasından sonra kendisine " II. Kadın " ünvanı verildi. 1877  yılında kurulan " Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyeti " bünyesinde  1912  yılında " Hilal-i Ahmer Kadın Merkezi " kurulmuştur. Mihrengiz Kadın da bu merkezin bir üyesiydi.

Nesrin Hanım (Abdülmecid XI. Eşi)

Nesrin Hanım  (d.  1826  - ö.  2 Ocak 1853 , doğum adı  Adile Asemiani ),  Osmanlı Padişahı Abdülmecid  on birinci eşi. Nesrin Hanım, 1826 yılında da  Poti, Gürcistan 'da Adile Asemiani olarak doğdu, Gürcü asıllı Asemiani ailesinin bir üyesiydi. Babası  Manuçar Bey Asemiani , annesi  Mahra Hanım 'dı.  Hasan Bey  adında bir erkek kardeşi vardı.  Babası tarafından küçük yaşta  İstanbul 'a getirilerek  İmparatorluk Haremi 'ne emanet edildi. Burada Osmanlı saray geleneğine göre adı Nesrin olarak değiştirildi.  Evlilik Nesrin,  1846 'da Abdülmecid ile evlendi. Kendisine " Üçüncü İkbal " unvanı verildi. Aynı yıl  22 Kasım 1846 'da ilk çocuğu  Şehzade Mehmed Ziyaeddin 'i dünyaya getirdi. Prens genç yaşta öldü.  26 Ağustos 1848 'de, Eski  Çırağan Sarayı 'nda ikinci çocuğu olan kızı  Behice Sultan 'ı doğurdu. 1850 'de " İkinci İkbal " unvanını aldı. Aynı yıl  24 Haziran 1850 'da iki...

Behice Sultan (Sultan Abdülmecid ve Nesrin Hanım'nın kızı)

Behice Sultan (26 Ağustos 1848 - 21 Aralık 1876) ,  Osmanlı Sultanı  Abdülmecid  ve  Nesrin Hanım 'nın kızı. Behice Sultan, 26 Ağustos 1848'de  Eski Çırağan Sarayı 'nda doğdu. Babası Sultan'dı Abdülmecid ve annesi Nesrin Hanımefendi,  kızı  Manuçar Asemiani  ve  Mahra Hanım . Babasının yirmi birinci, on dördüncü kızı ve annesinin ikinci çocuğuydu. Kendisinden iki yaş büyük üç erkek kardeşi  Şehzade Mehmed Ziyaeddin , ve kendisinden iki yaş küçük iki ikiz kardeşi  Şehzade Mehmed Nizameddin  ve  Şehzade Mehmed Bahaeddin  vardı. Nişan ve Evlilik Behice Sultan,  Mehmed Nurullah Bey 'in oğlu ve  Sadrazam 'ın torunu  Halil Hamid Paşa Hamid Bey 'e âşık olmuştu. Ve böylece  1875 'te amcası  Sultan Abdülaziz  onu ona emretti. Hastalık Tüberküloz  kurbanlarını on dokuzuncu yüzyılda başka yerlerde olduğu gibi sarayda aldı. Kendisi  sıtma  ile hasta olan bir  Feleksu Kalfa 'dan Be...

Şehzade Mehmed Ziyaeddin Efendi

Resim
Şehzade Mehmed Ziyaeddin Efendi (d. 26 Ağustos 1873, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 30 Ocak 1938, İskenderiye, Mısır), Osmanlı padişahı V. Mehmed Reşad'ın ve başkadınefendi Kamures Hanım'ın büyük oğludur. Çırağan Sarayı'nda doğmuştur. Şehzade olmasının yanı sıra bir asker, hekim ve müzisyendir. "Nişan-ı âli-i imtiyaz" ve "Prusya kara kartal şövalye nişânı" sahibidir. Türkiye'nin ilk tıp fakültesi olan Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'den mezun oldu ve deri hastalıkları (dermatoloji) üzerine ihtisas yaptı. Bestekâr ve iyi kanûnî idi. İki şedaraban şarkısı bilinmektedir. Devrinin pek çok müzisyenini himâye etmiştir ki bunların içinde yakın dostu olan büyük dâhi Tanburi Cemil Bey de vardı. Hatta Cemil Bey'in birkaç plağına kanunu ile eşlik etmiştir. Devrin padişahının büyük oğlunun halka satılan plaklar için kanun çalması, o dönem pek çok kişi tarafından hoş karşılanmamıştı. Ancak Mehmet Ziyâeddin Efendi son derece mütevâzıydı ve herhangi bir vat...